Competency - based Education
โครงการพัฒนาหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช .... (หลักสูตรฐานสมรรถนะ)

ระดับสมรรถนะการสื่อสาร

ระดับสมรรถนะการสื่อสาร

ระดับการพัฒนา

ระดับความเชี่ยวชาญ

ระดับ

คำบรรยายระดับ

ป.1 – 3

ป.4 – 6

ม.1 – 3

ม.4 – 6

1

ใช้ประสาทสัมผัสในการรับสารอย่างตั้งใจ เข้าใจความแตกต่างทางกายภาพที่มีผลต่อการสื่อสาร ใช้สื่อ ภาพ เสียง สัญลักษณ์  ใกล้ตัว ในการสื่อสารแบบตรงไปตรงมาเริ่มต้น   

2

รับสารอย่างตั้งใจโดยใช้ประสาทสัมผัส เข้าใจนัยตรง บอกข้อมูลและความรู้สึกที่มีต่อสารแบบตรงไปตรงมา โดยเลือกสื่อสารด้วยรูปแบบที่เหมาะสมกับบุคคล ผ่านการเคลื่อนไหว ท่าทาง เสียง ภาษา ภาพ สัญลักษณ์ และผลงานแบบง่าย ๆ พร้อมทั้งคำนึงถึงประโยชน์และโทษของการสื่อสารที่มีผลกระทบต่อตนเองกำลังพัฒนา   

3

รับสารที่เป็นข้อมูล ข้อเท็จจริง และความรู้สึก ที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ใกล้ตัวที่มีรายละเอียด มีความอดทนในการฟัง และแลกเปลี่ยนประสบการณ์กับบุคคลหรือสถานการณ์ใกล้ตัวที่ต่างจากตนเอง เข้าใจความแตกต่างระหว่างตนเองกับบุคคลที่ส่งผลต่อการสื่อสาร คำนึงถึงประโยชน์และโทษของสื่อที่มีต่อตนเองในระยะสั้น ใช้วิธีการเข้าถึงสื่อที่หลากหลาย สื่อสารเรื่องราวใกล้ตัวทั้งที่เป็นภาษา ภาพ เสียง สัญลักษณ์ ท่าทาง โดยเลือกและผลิตสื่อให้เหมาะกับบุคคล และกาลเทศะสามารถเริ่มต้น  

4

รับสารที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ที่คุ้นเคย จับประเด็นสำคัญ หรือวัตถุประสงค์ของผู้ส่งสารได้ อธิบายความรู้สึกที่เกิดขึ้นจากการรับสารประเภทต่างๆที่มีความซับซ้อนมากขึ้น เข้าใจความแตกต่างระหว่างตนเองกับผู้อื่นในมิติเชิงสังคม และวัฒนธรรมแบบกว้างๆที่ส่งผลต่อการสื่อสาร มีความอดทนในการรับและส่งสารในระยะเวลาที่นานขึ้น ใช้สื่อที่มีความหลากหลายขึ้น เข้าใจผลกระทบของสื่อที่มีต่อตนเองในระยะยาว วางแผนการสื่อสารและสื่อสาระที่เป็นคุณต่อตนเองได้อย่างเหมาะสมเหนือความคาดหวังกำลังพัฒนา  
5รับสารที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ในชุมชน สังคม อย่างมีสติ จับประเด็นสำคัญ ข้อคิด หรือประโยชน์ที่ได้รับตามวัตถุประสงค์ของผู้ส่งสาร เข้าใจความแตกต่างระหว่างตนเองกับผู้อื่นในมิติในเชิงสังคมและวัฒนธรรมที่มีความซับซ้อนมากขึ้น ที่ส่งผลต่อการสื่อสารและแลกเปลี่ยนประสบการณ์อย่างมีสติกับบุคคลที่หลากหลายขึ้น ในสถานการณ์ที่มีความซับซ้อน เข้าใจความแตกต่างระหว่างโลกจริง โลกเสมือน มีมารยาทและจริยธรรมในการสื่อสาร เลือกใช้และผลิตสื่อ กลวิธีการสื่อสารตามจุดมุ่งหมายให้เหมาะสม และเกิดประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่น          สามารถเริ่มต้น 
6รับสารผ่านสื่อที่หลากหลายอย่างมีสติ และปราศจากอคติ สรุปประเด็น ตีความ และประเมินคุณค่า ในมิติความจริง (ข้อมูลข่าวสาร) ความดี (แก่นแนวคิด) และความงาม (อารมณ์ สุนทรียะ) แบบง่ายได้ สื่อสารอย่างสร้างสรรค์เพื่อการอยู่ร่วมกันในสังคมแบบพหุวัฒนธรรม โดยคำนึงถึงผลกระทบของการสื่อสารที่สร้างความขัดแย้ง และการใช้ประทุษวาจา (hate speech) รู้ผลกระทบของสื่อในมิติที่ซับซ้อน ประเมินคุณค่าและจริยธรรมในการสื่อสารผ่านสื่อประเภทต่างๆ วางแผนและออกแบบ      การสื่อสาร เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อตนเอง ต่อกลุ่ม และต่อสังคมเหนือความคาดหวังกำลังพัฒนา 
7รับสารผ่านสื่อที่หลากหลายอย่างมีสติ และปราศจากอคติ สรุปประเด็น ตีความ วิเคราะห์ และประเมินคุณค่า ในมิติความดี ความจริง ความงามในมิติที่มีความซับซ้อนมากขึ้น มีนัยแฝงมากขึ้น และในระยะเวลาที่นานขึ้น ยอมรับและเคารพความคิดเห็นที่แตกต่างของบุคคลอื่นในสังคมแบบพหุวัฒนธรรม วิเคราะห์ วิพากษ์การทำงานของสื่อที่ส่งผลกระทบต่อสังคมในเชิงลึกได้ ชี้ให้เห็นความสัมพันธ์ของกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการสื่อสาร วางแผนและออกแบบการสื่อสารที่ซับซ้อนได้อย่างมีศิลปะและสร้างสรรค์ในการสื่อสารมากขึ้น โดยคำนึงถึงประโยชน์ทั้งต่อตนเอง กลุ่ม และสังคมของตนเอง      สามารถเริ่มต้น
8รับสารผ่านสื่อที่หลากหลายอย่างมีสติ และปราศจากอคติ ตีความ วิเคราะห์ วิพากษ์จุดเด่น จุดด้อย ประเมินคุณค่าของสารในเชิงนามธรรมได้อย่างลึกซึ้ง แสดงออกถึงการยอมรับ เคารพความคิดเห็นที่แตกต่างของบุคคลอื่นในสังคมแบบพหุวัฒนธรรม สื่อสารทางบวก ผลิตสื่อที่ใช้เทคโนโลยีการสื่อสารที่ซับซ้อนได้ โดยคำนึงถึงกฎหมายที่เกี่ยวข้องและสามารถออกแบบการสื่อสารผ่านสื่อหลากหลายประเภทได้อย่างเหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมายที่ต้องการ ได้อย่างเหมาะสม คำนึงถึงสิทธิและประโยชน์ของส่วนร่วมและมีความรับผิดชอบต่อสังคม และนำไปสู่การหาทางออกของปัญหาต่างๆได้อย่างเป็นรูปธรรมเหนือความคาดหวังกำลังพัฒนา
9รับสารผ่านสื่อที่หลากหลายรูปแบบและมีความซับซ้อนหรือมีนัยมากขึ้น อย่างมีสติ และปราศจากอคติ ตีความ ประเมินคุณค่าสารที่ส่งผลต่อความคิด อารมณ์ ความรู้สึกและทัศนคติของตนเอง ตลอดจนวิเคราะห์ วิพากษ์จุดเด่น จุดด้อยของสารนั้นได้ลึกขึ้น มีพฤติกรรมทางกาย วาจาและใจในการสื่อสารกับบุคคลที่มีความต่างอย่างเห็นอกเห็นใจได้อย่างเหมาะสม รู้สึกร่วมและเข้าใจความรู้สึก (empathy) ต่อบุคคลที่มีความต่างจากตนเอง วางแผนและออกแบบการสื่อสารผ่านสื่อหลากหลายประเภทได้อย่างมีศาสตร์และศิลป์ นำไปสู่การพัฒนาตนเอง พัฒนาผู้อื่น และมีพลังในการสร้างประโยชน์ในการเปลี่ยนแปลงชุมชนและสังคมได้ โดยคำนึงถึงความรับผิดชอบต่อสังคม (Social Responsibility)

 

 
สามารถ
10รับสารผ่านสื่อที่หลากหลายรูปแบบและมีความซับซ้อนหรือมีนัยมากขึ้น เข้าใจ วิเคราะห์ วิพากษ์ และนำสารที่ได้รับไปใช้ประโยชน์เพื่อการพัฒนาตนเอง ชุมชน หรือสังคมได้ สื่อสารได้อย่างมีสติและวิจารณญาณ เพื่อสร้างความเข้าใจ ลดความขัดแย้งในสังคม และเป็นพลังในการขับเคลื่อนสังคมสันติสุข (Inclusive society) โดยคำนึงถึงความแตกต่างในทุกมิติ  อธิบายให้เหตุผลและแสดงออกถึงพฤติกรรมทางกาย วาจา และใจ ในการรู้เท่าทันสื่อ การเลือกใช้และผลิตสื่อและการใช้กลวิธีการสื่อสารที่หลากหลายเพื่อตอบโจทย์การแก้ปัญหาสังคม และการสร้างสังคมที่พัฒนาอย่างยั่งยืนเหนือความคาดหวัง